Historia i dzień dzisiejszy. Za datę powstania Biblioteki w Biłgoraju, należy przyjąć drugą połowę 1944 roku lub początek roku 1945. Księgozbiór początkowo stanowiły dary mieszkańców i wynosił on ponad 800 voluminów. Po przejęciu Biblioteki przez Miejską Radę Narodową otrzymała ona nazwę Miejska Biblioteka Publiczna w Biłgoraju. Do dnia 05.02.1952 roku Bibliotekę prowadziła Pani Waleria Dembowska, a od lutego 1953 roku pierwszym jej kierownikiem została Pani Eugenia Zawadzka.
Księgozbiór systematycznie się powiększał i w tym okresie liczył 4 214 tomów, korzystało z niego 767 czytelników. W 1957 roku kierownikiem Biblioteki zostaje Pani Zyta Postrzech rok później za całokształt prac bibliotecznych, odpowiada przez ponad dwadzieścia lat Pani Krystyna Muster. W księgach inwentarzowych wpisano 6 528 książek. Przez szereg lat Biblioteka mieściła się w ciasnym, nieprzystosowanym pomieszczeniu budynku Polskiego Czerwonego Krzyża przy ul. 3 Maja . Dopiero w 1966 roku Miejska Biblioteka Publiczna przeniosła swoje zbioru do nowego pomieszczenia w Ratuszu Miejskim.
Kolejne lata to dobry okres dla powstawania sieci bibliotek na terenie miasta. W 1974 roku powstaje:
Filia Biblioteczna nr 1 dla Dzieci i Młodzieży
W 1978 roku powstają:
Filia Biblioteczna nr 2 - ogólna
Filia Biblioteczna nr 3 - ogólna
Filia Biblioteczna nr 4 - przy Zespole Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju (pracuje do 1992 r.)
W 1979 roku powstaje:
Filia Biblioteczna nr 5 przy Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego "Mewa" - głównie dla pracowników zakładu (pracuje do 2002 r.)
Uzupełnieniem są społeczne punkty biblioteczne na terenie miasta. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte to podobnie jak w całym kraju przyjazny okres dla rozwoju czytelnictwa. Biblioteki miasta Biłgoraja zapisują coraz większą liczbę czytelników. Oferta dla nich obejmuje także działalność kulturalno - oświatową: wspomniane wcześniej spotkania autorskie, lekcje biblioteczne, konkursy czytelnicze, liczne wystawy związane z reklamą książki i biblioteki.
Działalność bibliotek nadal zostaje doceniana w efekcie czego otrzymują oni nagrody i wyróżnienia, a pracująca w nich kadra odznaczenia państwowe i resortowe. Równocześnie sami bibliotekarze uczestniczą w różnorodnych formach kształcenia i podnoszenia swoich zawodowych kwalifikacji. W 1984 roku księgozbiór sieci liczy 77 733 voluminy - co stanowi 100 - krotny wzrost w stosunku do początków działalności. Coraz liczniejszą grupę użytkowników stanowią młodzież i studenci.
Biblioteką Miejską kierują przez krótki okres czasu: Henryk Pasztaleniec, Stanisław Dudek, Stanisław Pawelec. Od roku 1982 do 2013 dyrektorem była Pani mgr Mirosława Sachar. To dzięki Niej między innymi Miejska Biblioteka Publiczna w Biłgoraju w październiku 1996 roku, przeprowadza się do nowoczesnego lokalu o powierzchni 260 mkw. Nowo powstała czytelnia gromadzi nie tylko korzystających z księgozbioru podręcznego i czasopism, ale także jest miejscem wielu ciekawych spotkań autorskich z przedstawicielami świata kultury, ludzi zasłużonych dla miasta Biłgoraja.
Kolejne ważne wydarzenie dla biblioteki to: Porozumienie w sprawie powierzenia realizacji zadań Powiatowej Biblioteki Publicznej przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Biłgoraju, zawarte w dniu 1999.03.30.
Z dniem 1 kwietnia 1999 roku powstaje Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Biłgoraju jedna z pierwszych nie tylko w województwie lubelskim, ale także w kraju. Biblioteka w chwili obecnej dysponuje 8 komputerami. Księgozbiór jest opracowany w systemie MAK. Biblioteka prowadzi aktywną współpracę między innymi z: instytucjami, organizacjami, szkołami. Prowadzone cykliczne akcje kulturalno oświatowe, przeprowadzane są nie tylko na terenie placówek miejskich, ale także w zaprzyjaźnionym Domu Służebnym Polskiej Sztuce, Słowa i Obrazu w Nadrzeczu, prowadzonym przez znane małżeństwo aktorów - Alicję Jachiewicz i Stefana Szmidta.
Nasza bilbioteka w ramach wymiany doświadczeń, przyjmuje grupy bibliotekarzy z innych bibliotek województwa lubelskiego i nie tylko. Dla bibliotekarzy z powiatu organizowane są seminaria, warsztaty szkoleniowe oraz wycieczki na Warszawskie Targi Książki.
Wchodzący nowy model biblioteki to wyzwanie dla bibliotekarzy. Obecnie w Bibliotece Głównej pracują:
Maria Stefania Szeliga - Dyrektor Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Biłgoraju
Jolanta Bednarz - opracowanie zbiorów bibliotecznych w systemie komputerowym MAK+
Wanda Buczek - instruktor
mgr Dorota Maksymiuk - pracownik czytelni
mgr Natalia Czacharowska - pracownik czytelni
Małgorzata Jabłońska - pracownik wypożyczalni
Robert Kmieć - pracownik ds. komputeryzacji biblioteki
Filia nr 1 dla Dzieci Młodzieży w Biłgoraju:
Alicja Janik
mgr Barbara Woźny
Filia nr 2 w Biłgoraju:
Małgorzata Jabłońska
Filia nr 3 w Biłgoraju:
Małgorzata Małek
Nie sposób nie wspomnieć w tym miejscu o bibliotekarzach, którzy odeszli na zasłużoną emeryturę:
Pani Mirosława Sachar - Dyrektor Biblioteki
Pani Edwarda Kosmala - pracownik wypożyczalni
Pani Jadwiga Bielak - pracownik czytelni
Pani Zofia Szczypa - pracownik czytelni
Pani Danuta Subotowicz-Bąk - pracownik filii
Pani Janina Wolanin - pracownik opracowania
Pani Honorata Czerw - pracownik filli
Pan Waldemar Dolina - pracownik filii
Pani Anna Sobczak - pracownik filii.